donderdag 12 januari 2012

Vieze beestjes


 Dode palmen langs de Middellandse Zee

Het is een triest gezicht. Onze palmen gaan dood. In de dorpen en stadjes om ons heen vallen ze één voor één ten prooi aan een vraatzuchtig kevertje dat zich razendsnel vermeerdert en zich smikkelend een weg baant door het vezelachtige gedeelte binnen de bast van de palm. Zowel in het ei- als in het larven- en popstadium vreet het monster zich een weg door de boom totdat die van binnen helemaal vermalen is tot pulp waarna de kolonie eenvoudig verhuist naar het volgende ‘slachtoffer’. 
Een ten dode opgeschreven palm

Het vervelende is, dat er heel weinig aan te doen is. Naar verwachting zal over tien jaar geen enkele palmensoort in het middellandse zee gebied het vreetmonster overleefd hebben, alle (particuliere) inspanningen ten spijt.
Natuurlijk heeft het sprayen van de palmen met kever-kill-insecticide zin. Er is echter een grote ‘maar’. Namelijk maarrrrr dan moet wel iedereen dat doen. Dus particulieren èn overheden. Daar zijn we dan meteen aangekomen bij de kern van de zaak.

Als “het armste kind” van Europa, heeft Portugal van overheidswege geen geld om onze ‘Red Palm Wheevil’ zoals het mormel heet, aan te pakken. Eén behandeling van een boom kost al snel € 125,00 (en dat in Portugal, waar je voor € 10,00 nog vorstelijk uit eten kunt!) en dat hebben we als overheid niet. Of .. we hebben het dáár niet voor over. Het gevolg is dat vele palmen er zonder kruin triest bij staan, wachtend op de volgende storm die ze met hun vermolmde binnensten niet gaan overleven. We kunnen alleen maar hopen dat ze van de huizen àf vallen en niet er bovenop!

Het viel ons voor het eerst echt op in het prachtige vissersdorp Fuseta. Je hebt er een klein haventje waar de ‘ferry’ naar de stranden vertrekt, waar de vissers hun bescheiden boten hebben liggen en waar de cafés zomer en winter klandizie hebben. Naast de haven is er een gezellig dorpsplein waar in 2005 nog acht trotse palmen zorgden voor een beetje schaduw voor de pizzeria, de pastelleria en wat typisch Portugese ‘gooi-maar-op-de-BBQ’-restaurants. We zitten er graag een uurtje na een strandwandeling of gewoon na het boodschappen doen, op weg naar huis. Het is er nu een treurig gezicht. Kruinloos staan wat vermolmde stompen te treuren in de schier onophoudelijke zonneschijn. Het pleintje heeft een deel van zijn charme definitief verloren. Hetzelfde geldt voor de kade van Tavira.

De particuliere palmboom-bezitters, Portugezen en ‘immigranten’ tezamen, doen er alles aan om de kleine duivel te weren. Gifmengers doen goede zaken in financieel ten onder gaand Portugal. Dat heeft, zoals al aangegeven, echter alleen zin als ook de overheid dat doet in de ‘gemeentepalmen’ anders vreet het monster zich rustig klem in boom twee, als boom één te dodelijk wordt. Onze overheid heeft geen geld, dus dat gebeurt niet. 

Voor de toekomst van alle palmen die nu nog niet op het menu staan (dieluzzemenie?) wordt gevreesd. Wanneer ‘de lekkerste’ zijn verorberd, komt de rest aan de beurt en na het decimeren van de palmen populatie vindt het kevertje ongetwijfeld een nieuwe lekkernij. De verwachting is, dat dan de bananenplant, die het hier ook goed doet, het volgende dodelijke slachtoffer zal worden. 

Palm kever


Het is een wat deprimerend vooruitzicht. Wij hebben besloten de twee mini palmpjes die we vorig jaar in onze tuin hebben geplant met veel zorg te laten opgroeien. Over tien jaar, als ze groot zijn, hopen we dat de ‘rode duivel’ heeft besloten dat hij toch liever bananen lust. Die planten we dan gewoon niet. En anders houden we het bij de inheemse Alfarobeira’s!